Zależność rozmieszczenia torfowisk i obecności osadów gliniastych w Kotlinie Orawskiej

Dorota Chmielowska, Witold Warcholik

Abstrakt


Artykuł zawiera wyniki badań, których celem była identyfikacja cech teksturalnych i strukturalnych osadów gliniastych w Kotlinie Orawskiej. Określenie tych cech ma istotne znaczenie dla rozpoznania czynników wpływających na rozwój torfowisk na tym obszarze. Wykazano ścisły związek rozmieszczenia torfowisk z obecnością w podłożu osadów gliniastych. O słabej przepuszczalności tych osadów nie świadczy jednakże znaczący udział frakcji ilastej, a dominacja frakcji pylastej. To ona decyduje o kohezyjności glin na tym terenie.

Słowa kluczowe


osady gliniaste, torfowisko, Czarna Orawa, Kotlina Orawska

Bibliografia


Baumgart-Kotarba M. (1991-1992). Rozwój geomorfologiczny Kotliny Orawskiej w warunkach ruchów neotektonicznych. Stud. Geomorph. Carp.-Balcan., (t. 25-26): 3-28.

Blott S., Pye K. (2001). Gradistat: a grain size distribution and statistics package for the analysis of unconsolidated sediments. Earth Surf. Process. Landforms, (t. 26): 1237-1248.

Chmielowska D. (2015). Próba interpretacji litogenetycznej osadów diamiktonowych w Kotlinie Orawskiej (Karpaty Zachodnie). [w:] Landform Analysis, (t. 28): 3-14.

Chmielowska D. (2016). Poligeneza glin na stożkach fluwioglacjalnych Czarnego Dunajca

w Kotlinie Orawskiej. Maszynopis rozprawy doktorskiej. UP, Kraków.

Folk R.L., Ward W. (1957). Brazos River bar: A study in the significance of grain size parameters. J. Sed. Petrol., (t. 27): 3-26.

Książkiewicz M. (1972). Karpaty. Tektonika, t. 3. Budowa geologiczna Polski. Wyd. PWN, Warszawa.

Klimaszewski M. (1972). Karpaty Wewnętrzne. [w:] Geomorfologia Polski, Wyd. PWN (t. 1):

-52.

Kukulak J. (1997-1998). Ewolucja rzeźby stożka Domańskiego Wierchu na Podhalu w jego etapie denudacyjnym. Studia Ośrodka Dokumentacji Fizjograficznej, (t. 25): 23-40.

Lindner L., Dzierżek J., Marciniak B., Nitychoruk J. (2003). Outline of Quaternary glaciations in the Tatra Mountains: their development, age and limits. Geological Quarterly, (t. 47): 269-280.

Lipka K., Zając E. (2014). Stratygrafia torfowisk Kotliny Orawsko-Nowotarskiej. Wyd. UR im.

H. Kołłątaja, Kraków.

Łajczak A. (2006). Torfowiska Kotliny Orawsko-Nowotarskiej. Rozwój, antropogeniczna degradacja, renaturyzacja i wybrane problemy ochrony. Wyd. IB PAN, Kraków.

Łajczak A. (2009). Warunki rozwoju i rozmieszczenie torfowisk w Kotlinie Orawsko – Nowotarskiej. Przegl. Geol., (t. 57): 694-702.

Łajczak A. (2013). Zmniejszenie zasięgu złóż torfu i ich retencji wodnej w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej iw Bieszczadach w wyniku działalności człowieka. Przegl. Geol., (t. 61): 532-540.

Łajczak A. (2014). Rola podłoża w rozwoju torfowisk w polskich Karpatach. Studia Limnologica et Telmatologica, (t. 8): 19-36.

Mycielska-Dowgiałło E. (2007). Wybrane cechy teksturalne i ich wartość interpretacyjna. [w:] Badania cech teksturalnych osadów czwartorzędowych i wybrane metody oznaczania ich wieku. Wyd. Szkoły Wyższej Przymierza Rodzin: 95-181.

Niezabitowski-Lubicz E. (1922). Wysokie torfowiska Podhala i konieczność ich ochrony. Ochrona Przyrody, (t. 3): 26-34.

Obidowicz A. (1988). The Puścizna Rękowiańska raised bog. [w:] Lateglacial and Holocene Environmental Changes Vistula Basin. Excursion Guide Book - Symposium, Wyd. AGH: 87-90.

Obidowicz A. (1990). Eine Pollenanalytische und Moorkundliche Studie zur Vegetations – geschichte des Podhale Gebietes (West – Karpaten). Acta Palaeobot., (t. 30): 147-219.

Olszak J., Kukulak J., Alexanderson H. (2016). Revision of river terrace geochronology in the Orawa-Nowy Targ Depression, south Poland: insights from OSL dating. Proceedings of the Geologists' Association, (t. 127): 595-605.

Pomianowski P. (1995). Budowa depresji orawskiej w świetle analizy wybranych materiałów geofizycznych. Ann. Soc. Geol. Polon., (t. 64): 67-80.

Pomianowski P. (2003). Tektonika Kotliny Orawsko-Nowotarskiej – wyniki kompleksowej analizy danych grawimetrycznych i geoelektrycznych. Przegl. Geol., (t. 51): 498-506.

Staszic S. (1815). O ziemiorodztwie Karpatów i innych gór i równin Polski. Wyd. Drukarnia Rządowa, Warszawa.

Szafer W. (1928). Das Hohmoor „Na Czerwonem” bei Nowy Targ. [w:] Guide des Excursions en Pologne, p. III, Cing. Excurs. Phytogeogr. Intern., Cracovie.

Szajnocha W. (1902). Atlas geologiczny Galicji. Tekst do zesz. 11, ark.: Wieliczka, Bochnia, Nowy Sącz. Wyd. Komis. Fizjogr. Akad. Um., Kraków.

Tokarski, A. K., Márton, E., Świerczewska, A., Fheed, A., Zasadni, J., Kukulak, J. (2016). Neotectonic rotations in the Orava-Nowy Targ Intramontane Basin (Western Carpathians): An integrated palaeomagnetic and fractured clasts study. Tectonophysics, (t. 685): 35-43.

Watycha L. (1976). Neogen niecki orawsko – nowotarskiej. Kwart. Geol., (t. 20): 575-586.

Watycha L. (1977a). Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski 1:50 000. Arkusz Jabłonka (1047). Wyd. Inst. Geol: 30-43.

Watycha L. (1977b). Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski 1:50 000. Arkusz Czarny Dunajec (1048). Wyd. Inst. Geol.: 1-102.

Zieliński T., Pisarska-Jamroży M. (2012). Jakie cechy litologiczne warto kodować, a jakie nie? Przegl. Geol., (t. 60): 387-397.


Pełny tekst: PDF

Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Creative Commons License
Ta praca dostępna jest na licencji Creative Commons Attribution 3.0 License.

eISSN 2353-3927