Innowacje w założeniach programowych edukacji geograficznej na etapie ISCED 2 w wybranych krajach europejskich

Arkadiusz Głowacz

Abstrakt


Celem artykułu jest porównanie kierunków zmian programowych w edukacji geograficznej w czterech krajach europejskich, tj. Polsce, Anglii, Francji i w Niemczech. Badaniom poddano innowacje programowe wprowadzane w szkołach ponadpodstawowych (odpowiednikach polskiego gimnazjum) na przestrzeni ostatnich 7 lat. W pracy wykorzystano metodę porównawczą oraz metodę analizy dokumentów. Podstawowy materiał źródłowy stanowiły dokumenty pełniące funkcje oficjalnych wytycznych w zakresie założeń i celów edukacji geograficznej w każdym kraju. W wyniku przeprowadzonych badań udało się sformułować szereg wniosków. W większości krajów podjęte lub zapowiedziane zostały działania mające na celu zwiększenie porównywalności osiągnięć uczniów przechodzących formalną edukację geograficzną. Zamiar ten osiągnięty ma być poprzez bardziej precyzyjne określenie zakładanych efektów kształcenia. Po drugie, obserwuje się zmiany w układzie treści kształcenia. Odchodzi się od układu systematycznego, odzwierciedlającego strukturę nauk geograficznych oraz tradycyjnego układu regionalnego podobnego do opracowań encyklopedycznych. Coraz bardziej popularny staje się układ dominantowy i egzemplaryczny treści kształcenia.

Słowa kluczowe


edukacja geograficzna; Europa; podstawa programowa

Bibliografia


Augustyniak, M. (1992). O miejscu geografii w szkole polskiej i brytyjskiej. Geografia w Szkole, 1, 40–41.

Beneker, T. (2007). Teaching the Geographies of Urban Areas: Views and Visions. International Research in Geographical and Environmental Education, 16(3), 250–267.

Bereday, G.Z.F. (1964). Comparative method in education. Nowy Jork: Holt, Rinehart and Winston, Inc.

Birkenauer, J. (2002). Secondary Level Geography: A Comparative Analysis of Study Programmes in Germany. International Research in Geographical and Environmental Education, 11(3), 262–270.

Braxmeyer, N., Guillaume, J. C. (2007). Image de la discipline et pratiques d`enseignement en histoire-géographie et éducation civique au collège. Les dossiers. Enseignement scolaire, 183, 1–127.

Butt, G., Hemmer, M., Hernando, A., Houtsonen, L. (2006). Geography in Europe. W: J. Lidstone, M. Williams (red.), Geographical education in a Changing World. Past Experience, Current Trends and Future Challenges. Dodrecht: Springer, 93–106.

Chevalier, J. P. (1997). Quatre pôles dans le champ de la géographie? Cybergeo: European Journal of Geography, Article 23.

Chevalier, J. P. (2000). La géographie dans les programmes scolaires en Europe. Cybergeo: European Journal of Geography, Article 130.

Dézert, B., Bastié, J. (2004). La géographie en France. Belgeo. Revue Belge de Geographie, 1, 69–79.

Domachowski, R. (1990). Examining GCSE Geography. Geografia w Szkole, 1, 79–80.

Głowacz, A. (2010). Problemy obszarów metropolitalnych w podstawach programowych i podręcznikach do geografii w Polsce, Wielkiej Brytanii, Niemczech i Francji. W: S. Liszewski (red.), Obszary metropolitalne we współczesnym środowisku geograficznym, Łódź: PTG, 341–350.

Graves, N. (2001). The evolution of Research in Geographical Education in France. International Research in Geographical and Environmental Education, 10(1), 4–18.

Haubrich, H. (red.) (1982). International Focus on Geographical Education. Braunschweig: Georg-Eckert-Institut.

Haubrich, H. (2006). Changing philosophies in geographical education from the 1970s to 2005 – an international perspective. W: J. Lidstone, M. Williams (red.), Geographical Education in a Changing World. Past Experience, Current Trends and Future Challenges. Dordrecht: Springer, 39–52.

International Standard Classification of Education ISCED 1997. (2006). UNESCO

Kulke, E., Lentz, S., Wardenga, U. (2004). Geography in Germany. Belgeo. Revue Belge de Geographie, 1, 81–93.

Lambert, D., Balderstone, D. (2000). Learning to Teach Geography in the Secondary School. A companion to School Experience. Oxon: Routledge Falmer, Abingdon.

Leah, H. (2009). Europeanization, Education, and School Curricula: The Role of Historical Legacies in Explaining Policy Variation Between England and France. Comparative Political Studies, 42, 916–944.

Makowska, D. (1995). Matura z geografii w angielskich szkołach. Geografia w Szkole, 5, 270–273.

Marsden, W.E. (1990). The role of Geography in Education in England and Wales. GeoJournal, 20(1), 25–31.

Mills, D. (red.) (1988). Geographical Work in Primary and Middle Schools. Sheffield: Geographical Association.

Słownik Języka Polskiego. (2013, 10 września). Pozyskano z: http://sjp.pwn.pl/szukaj/innowacja.

Suliborski, A. (1991). Istota i funkcja geografii a system edukacji. Geografia w Szkole, 5, 272–283.

Szkurłat, E. (2008). Historia dydaktyki geografii. Główne kierunki i ośrodki badań. W: A. Jackowski, S. Liszewski, A. Richling (red.), Historia geografii polskiej. Warszawa: PWN, 280–294.

Thrift, N., Walling, D. (2000). Geography in the United Kingdom 1996–2000. The Geographical Journal, 166(2), 96–124.

Wójtowicz, B. (1994). Jak uczyć o świecie i o nas samych – koncepcje nauczania geografii w szkołach holenderskich. Geografia w Szkole, 4, 236–237.

Zając, S. (1985). Zastosowanie studiów przykładowych w nauczaniu geografii Polski. Geografia w Szkole, 5, 239–241.

Zaparucha, A. (2006). Projekty edukacyjne w Polsce i Wielkiej Brytanii. Nauczanie geografii metodą projektów. Propozycja lekcji w gimnazjum. Geografia w Szkole, 6, 17–23.

Zaparucha, A. (2010). Nauczanie geografii w Uzbekistanie. Geografia w Szkole, 2, 37–38.

Materiały źródłowe:

Bildungsstandards im Fach Geographie für den Mittleren Schulabschluss. (2007). DGfG. (wersja anglojęzyczna: Educational Standards in Geography for the Intermediate School Certificate. (2007). DGfG).

Enseigner au collège. Histoire-géographie-éducation civique. Programmes et accompagnament. (2004). Paris: Centre National de Documentation Pédagogique.

Geography programmes of study: key stage 3. National curriculum in England. (2013). Department for Education.

Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla sześcioletnich szkół podstawowych i gimnazjów. Dz.U. Nr 14 z roku 1999, poz. 129.

Podstawa programowa z komentarzami. Edukacja przyrodnicza w szkole podstawowej, gimnazjum i liceum. Przyroda, geografia, chemia, fizyka. (2009). Tom 5.

Programmes du collège. Programmes de l`enseignement d`histoire-géographie-éducation civique. Bulletin officiel spécial no 6 du août 2008.

The National Curriculum. Statutory requirements for key stages 3 and 4. (2007). London: DfCSF & QCA.


Pełny tekst: PDF

Refbacks

  • There are currently no refbacks.