Szkolnictwo wyższe w Portugalii, ze szczególnym uwzględnieniem kształcenia w zakresie geografii i geologii

Małgorzata Szelińska-Kukulak, Józef Kukulak

Abstrakt


Celem artykułu jest przedstawienie istotnych cech szkolnictwa wyższego Portugalii, będącego częścią europejskiego obszaru szkolnictwa wyższego, ze szczególnym uwzględnieniem kształcenia geograficznego i geologicznego. Temat zrealizowano głównie na podstawie materiałów źródłowych pozyskanych z ośrodków naukowych Portugalii i dane statystyczne z lat 2010–2014. Dla przedstawienia wyników badań zastosowano metody opisowe, statystyczne i graficzne. Opracowanie obejmuje wszystkie dystrykty Portugalii. Portugalia jest krajem, w którym od lat 70. XX wieku dokonał się wielki postęp w dziedzinie edukacji. Znacznie zmniejszył się poziom analfabetyzmu oraz nastąpił szybki rozwój szkolnictwa wyższego. W 2010 r. na blisko 300 wyższych uczelniach naukę pobierało 380 tys. studentów. Państwo na edukację przeznaczyło 5,6% PKB (dla porównania w Polsce było to 5,2% PKB). Absolwenci szkół średnich II. stopnia lub równoważnych im kursów zawodowych mają do wyboru różne rodzaje szkół wyższych: państwowe lub prywatne, uniwersytety lub politechniki – szkoły zawodowe techniczne, artystyczne, kształcące specjalistów z zakresu turystyki, służb medycznych i wielu innych dziedzin. Szkolnictwo państwowe finansowane jest z budżetu państwa, a uczelnie prywatne są częściowo dofinansowywane przez państwo. Studia są trzystopniowe: I stopień – studia licencjackie (licenciatura), II stopień – studia magisterskie (mestrado) i III stopień – studia doktoranckie (doutorado). Wspieraniu międzynarodowej współpracy w dziedzinie edukacji służy realizowany w szkołach wyższych Lifelong Learning Programme, w tym program Erasmus+. Punkty ECTS pozwalają Portugalczykom odbywać część studiów poza krajem oraz przyjmować studentów z zagranicy. Studenci zagraniczni stanowią ok. 2,5% ogółu studiujących. Geografia jako kierunek studiów prowadzona jest tylko na kilku portugalskich uniwersytetach, w tym na największym uniwersytecie w Lizbonie i najstarszym w Coimbrze, nieco więcej ośrodków oferuje studia z geologii. Głównie w instytutach politechnicznych prowadzone są kierunki pokrewne geografii, jak: nauki o środowisku czy turystyka – kierunek popularny z uwagi na walory przyrodnicze i kulturowe, jakimi dysponuje Portugalia. Szkoły wyższe oferują też inne kierunki studiów, które w swoich programach zawierają kursy z zakresu nauk geograficznych i geologicznych jako przedmioty pomocnicze, przydatne studentom w przyswojeniu wiedzy ze swojej dziedziny.

Słowa kluczowe


geografia; geologia; Portugalia; szkolnictwo wyższe

Bibliografia


Anuário Estatístico de Portugal (Statistical Yearbook of Portugal) 2012, Ediçáo 2013.

Barata-Salgueiro, T., Cachinho, H.A.P. (2010). Joint Degrees in Geography Higher Education: Potentialities and Constraints. European Journal of Geography, 1, 6–21.

Boroń, A. (2012). System edukacji w Portugalii. W: E. Potulicka, D. Hildebrandt-Wypych, C. Czech-Włodarczyk (red.), Systemy edukacji w krajach europejskich. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 311–340.

Cabrito, B.G. (2001). Higher Education and Equity in Portugal. Tertiary Education and Management, 7(1), 23–39.

Dobrzański, R. (1985). Portugalia. Warszawa: Wiedza Powszechna. „Erasmus+ Programme Guide”, Valid as of 1 January 2014, European Commission. Pozyskano z http://ec.europa.eu/programmes/erasmus-plus/documents/erasmus-plus-programme-guide_en.pdf

Goverment of Portugal official site: http://www.portugal.gov.pt./Portal/PT/Governos/Governos Instituto Politecnico de Viseu official side: http://www.ipv.pt/

Martins, C. (2012). Portuguese history storyboard. W: Silva E., Pais C., Pais L.S. (ed.), Teaching Crossroads. 7th Erasmus Week. Instituto Politecnico de Braganca, 145–169.

Karpiński, W. (2003). Partnerstwo społeczne w edukacji zawodowej w Portugalii. Nowa Edukacja Zawodowa, 6, 9–10.

Mosakowski, R. (2002). Szkolnictwo wyższe w Portugalii. Forum Akademickie, 3/2002. Pozyskano z http://forumakad.pl/archiwum/2002/03/index.html, dostęp 14.06.2014.

Neave, G., Amaral, A. (ed.). (2011). Higher Education in Portugal 1974–2009. A Nation, a Generation. 10.1007/978–94–007–2135–7_9, Springer Science+Business Media B.V., 1–417.

Pachociński, R. (2000). Współczesne systemy edukacyjne. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.

Portugal em Numeros 2012 in Figures. (2014). Estatisticas oficiais. Instituto Nacional de Estatística. Edição 2014. Pozyskano z http://www.ine.pt/ngt_server/attachfileu.jsp?look_parentBoui=214351311&att_display=n&att_download=y

Portuguese Higher Educaion: A View From The Outside (2013). Bruksela, European University Association. Pozyskano z http://www.eua.be/Libraries/Publication/CRUP_final_pdf.sflb.ashx

Potulicka, E. (2012), Przemiany w analizowanych krajach na tle tendencji ogólnoeuropejskich. W: E. Potulicka, D. Hildebrandt-Wypych, C. Czech-Włodarczyk (red.), Systemy edukacji w krajach europejskich. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 483–500.

Rabczuk, W. (1990). Szkolnictwo prywatne w wybranych krajach Europy Zachodniej. Nowa Szkoła, 4, 201–207.

Rabczuk, W. (1991). Szkolnictwo prywatne w Hiszpanii i Portugalii. Nowa Szkoła, 2, 94–101.

Rabczuk, W. (2000). Szkolnictwo prywatne w świecie. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych IBE.

Rocznik Statystyki Międzynarodowej (Yearbook of International Statistics) (2012), Warszawa: GUS

Seredyńska, A. (2005). Zarys pedagogiki porównawczej: zagadnienia dotyczące systemów wychowania i oświaty w wybranych krajach. Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum.

System szkolnictwa wyższego w Polsce i Europie. Podstawy sprawnego studiowania. Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy, 1–20.

The World Factbook. Europe – Portugal. (2014). CIA. Pozyskano z https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/print/country/countrypdf_po.pdf

Tracz, M. (2013). Mobility of geography students within the EU educational programmes. W: P. Charzyński, K. Donert, Z. Podgórski, R. Stańczyk (red.), People in the move – teaching bilingual geography. Geography in European Higher Education. t. 17, 134–142, Toruń: EUROGEO & Association of Polish Adult Educators.

Zestawienie systemów edukacji w krajach Unii Europejskiej i EOG (2009). National Summary Sheets, Eurydice, opracowanie: M. Górowska-Fells, B. Płatos. Pozyskano z http://eurydice.org.pl/wp-content/uploads/2014/10/analiza_syntetyczna2.pdf

Zgliczyński, W. (2010). Polityka edukacyjna Unii Europejskiej. Studia BAS, 2(22), 65–88.


Pełny tekst: PDF

Refbacks

  • There are currently no refbacks.