Klaster jako instrument wdrożenia turystyki zrównoważonej na obszarach recepcji. Wstęp do dyskusji

Marek Hendel

Abstrakt


Głównym celem artykułu jest przedstawienie klastra jako instrumentu wdrażania turystyki zrównoważonej na obszarach recepcji. W artykule została krótko omówiona teoria klastrów wraz z jej współczesnym odniesieniem do koncepcji zrównoważonego rozwoju oraz turystyki. Wykorzystując przykład porozumienia na rzecz rozwoju turystyki pięciu gmin Beskidu Śląskiego w formie klastra „Beskidzka 5” (gminy: Brenna, Istebna, Szczyrk, Wisła, Ustroń), autor pragnie przedstawić możliwość realizacji turystyki zrównoważonej na podstawie wielopodmiotowej współpracy. Realizacja głównego celu, oparta na wyróżnionym przykładzie, pozwoliła wysnuć kilka wniosków mających charakter teoriopoznawczy. Ich treść może stanowić podstawę do działań na rzecz urzeczywistnienia turystyki zrównoważonej.

Słowa kluczowe


obszar recepcji; teoria klastrów; turystyka zrównoważona; zrównoważony rozwój

Bibliografia


Bramwell, W., Lane, B. (1993). Sustainable Tourism: An evolving global approach?, Journal of Sustainable Tourism, 1(1), 1–5.

Buckley, R., Gretzel, U., Scott, D., Weaver D., Becken S. (2015). Tourism megatrends, Tourism Recreation Research, 40(1), 59–70.

Cunha, S.K.D., Cunha, J.C.D. (2005). Tourism cluster competitiveness and sustainability: proposal for a systemic model to measure the impact of tourism on local development, Brazilian Administration Review, 2(2), 47–62.

Czernek, K. (2010). Uwarunkowania współpracy na rzecz rozwoju turystyki w regionie. Rozprawa doktorska. Poznań: Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Ekonomii, Katedra Turystyki.

Czernek, K. (2012). Trendy w popycie turystycznym jako determinanty współpracy w regionie, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne problemy usług, 82(697), 69–80.

Dębski, M. (2014). Klaster jako czynnik rozwoju konkurencyjności destynacji turystycznej. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, 15(4), cz. 3, 51–66.

Dorda, A. (red.). (2009). Osobliwości i atrakcje przyrodnicze Beskidzkiej 5. Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Gospodarczych Delta Partner.

Dzwonkowska, D. (2011). Zasada zrównoważonego rozwoju w turystyce, Studia Ecologiae et Bioethicae, 9(2), 23–41.

Edgell, D.L. (2006). Managing sustainable tourism – A legacy for the future. Haworth Press.

Golej, R. (2015). Wybrane zagadnienia benchmarkingu klastrów turystycznych, Europa Regionum, 26, 63–74.

Górka-Chowaniec, A. (2015). Zarządzanie przedsiębiorstwem turystycznym w warunkach klastra, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Zarządzanie, 3, 143–159.

Hawkins, D.E. (2004). A protected areas ecotourism competitive cluster approach to catalyse biodiversity conservation and economic growth in Bulgaria, Journal of Sustainable Tourism, 12(3), 219–244.

Heiskanen, E., Kasanen, P., Timonen, P. (2005). Consumer participation in sustainable technology development, International Journal of Consumer Studies, 29(2), 98–107.

Hendel, M. (2016a). Koncepcja konsumpcji zrównoważonej w turystyce jako możliwość realizacji założeń turystyki zrównoważonej, Marketing i Rynek, 2, 13–19.

Hendel, M. (2016b). Branża turystyczna na obszarach wiejskich w obliczu wyzwań konsumpcji zrównoważonej. W: R.G. Nowicki, J. Kosmaczewska, M. Barczak (red.), Przedsiębiorczość na obszarach wiejskich. Koncepcje, realizacje, kierunku rozwoju. Bydgoszcz: Wyższa Szkoła Gospodarki.

Hendel, M., Żemła, M. (2016). Zrównoważona konsumpcja jako atrybut i uwarunkowanie rozwoju branży turystycznej w XXI wieku, Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 30(4), 187–197.

Hunter, C. (1997). Sustainable Tourism as an Adaptative Paradigm, Annals of Tourism Research, 24(4), 850–867.

Kaczmarek, J., Stasiak, A., Włodarczyk, B. (2010). Produkt turystyczny. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.

Knop, L., Krannich, M., Olko, S. (2008). Determinants of regional clusters development in the Silesia Region. 48th Congress of the European Regional Science Association, Liverpool.

Kusa, R. (2008). Uwarunkowania rozwoju klastrów turystycznych, Management, 19, 511–520.

Mauser, T., von Peinen, C. (2013). Sustainable Tourism “Wish you weren’t here”. W: I. Jenkins, R. Schroder (red.), Sustainability in Tourism. Springer, 85–102.

Mika, M. (2004). Turystyka a przemiany środowiska przyrodniczego Beskidu Śląskiego. Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Mika, M. (2008). Przemiany pod wpływem turystyki na obszarach recepcji turystycznej. W: W. Kurek (red.), Turystyka. Warszawa: PWN.

Porter, M.E. (2001). Porter o konkurencji. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.

Rapacz, A. (2008). Rola klastrów w kształtowaniu struktury i jakości produktu turystycznego regionu, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 29, 106–117.

Scott, D., Gössling, S. (2015). What could the next 40 years hold for global tourism?, Tourism Recreation Research, 40(3), 269–285.

Selin, S., Chavez, D. (1995). Developing an evolutionary tourism partnership model, Annals of Tourism Research, 22(4), 844–856.

Sharpley, R. (2000). Tourism and Sustainable Development: Exploring the Theoretical Divide, Journal of Sustainable Tourism, 8(1), 1–19.

Staszewska, J. (2009). Klaster perspektywą dla przedsiębiorców na polskim rynku turystycznym. Warszawa: Wydawnictwo Difin.

Telfer, D.J., Sharpley, R. (2016). Tourism and Development in the Developing World, Second Edition. London and New York: Routledge Taylor & Francis Group.

Vernon, J., Essex, S., Pinder, D., Curry, K. (2005). Collaborative policymaking: Local sustainable projects, Annals of Tourism research, 32(2), 325–345.

Zaręba, D. (2010). Ekoturystyka. Warszawa: PWN.

Żemła, M. (2010). Wartość dla klienta w procesie kształtowania konkurencyjności obszaru recepcji turystycznej. Katowice: Wydawnictwo Górnośląskiej Wyższej Szkoły Handlowej w Katowicach.

Żemła, M. (2013). Konkurencyjność obszarów turystycznych – od współpracy wewnątrzregionalnej do współpracy międzyregionalnej. Aspekty teoretyczne. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 303, 345–355.


Pełny tekst: PDF

Refbacks

  • There are currently no refbacks.